آیا تا به حال فکر کرده‌اید که علاقه به مرتب کردن وسایل یا برنامه‌ریزی دقیق برای آخر هفته، می‌تواند نشانه وسواس فکری-عملی (OCD) باشد؟ شاید شما هم شنیده باشید که اگر فردی زیاد دست‌هایش را بشوید یا کارهایش را با وسواس انجام دهد، به این اختلال مبتلاست. اما واقعیت بسیار پیچیده‌تر از این باورهای رایج است. در این پست، به بررسی حقیقت درباره OCD و رد باورهای غلط می‌پردازیم.
خیلی‌ها فکر می‌کنند هر کسی که رفتارهای تکراری یا آیینی دارد، به OCD مبتلاست. اما این کاملاً اشتباه است.
OCD دو جنبه اصلی دارد:
وسواس‌ها: افکار، تصاویر یا تکانه‌های ناخوانده و آزاردهنده‌ای که به‌طور مداوم به ذهن فرد هجوم می‌آورند.
اجبارها: رفتارهایی که فرد برای کاهش اضطراب ناشی از وسواس‌ها انجام می‌دهد.
مثلاً، ممکن است کسی بارها و بارها دست‌هایش را بشوید، اما این به‌خودی‌خود نشان‌دهنده OCD نیست. چیزی که OCD را از رفتارهای معمول متمایز می‌کند، شدت و تاثیر منفی این رفتارها بر زندگی روزمره است.
افراد مبتلا به OCD معمولاً کنترل کمی روی افکار و رفتارهای خود دارند. این وسواس‌ها و اجبارها به قدری زمان‌بر هستند که می‌توانند زندگی شخصی، کاری یا اجتماعی آن‌ها را مختل کنند.
در فرهنگ عامه، OCD معمولاً به‌عنوان اختلالی که با تمیزی یا شستشوی مفرط مرتبط است، نشان داده می‌شود. اما واقعیت این است که وسواس‌ها و اجبارهای OCD می‌توانند به اشکال بسیار متنوعی ظاهر شوند:
ترس از آلودگی یا بیماری
نگرانی از آسیب رساندن به دیگران
توجه بیش‌ازحد به اعداد، الگوها یا اخلاقیات
افکار ناخوانده درباره هویت جنسی یا معنوی
تمیزکاری مفرط یا چک کردن مکرر
مرتب کردن اشیا با نظم وسواسی
انجام حرکات خاص، مثل راه رفتن در الگوهای مشخص
بنابراین، اگر کسی وسواس یا اجبارهایی دارد که در فرهنگ عمومی کمتر دیده می‌شود، باز هم ممکن است به OCD مبتلا باشد.
خیلی‌ها فکر می‌کنند هر کسی که رفتارهای تکراری یا آیینی دارد، به OCD مبتلاست. اما این کاملاً اشتباه است.
OCD دو جنبه اصلی دارد:
وسواس‌ها: افکار، تصاویر یا تکانه‌های ناخوانده و آزاردهنده‌ای که به‌طور مداوم به ذهن فرد هجوم می‌آورند.
اجبارها: رفتارهایی که فرد برای کاهش اضطراب ناشی از وسواس‌ها انجام می‌دهد.
مثلاً، ممکن است کسی بارها و بارها دست‌هایش را بشوید، اما این به‌خودی‌خود نشان‌دهنده OCD نیست. چیزی که OCD را از رفتارهای معمول متمایز می‌کند، شدت و تاثیر منفی این رفتارها بر زندگی روزمره است.
افراد مبتلا به OCD معمولاً کنترل کمی روی افکار و رفتارهای خود دارند. این وسواس‌ها و اجبارها به قدری زمان‌بر هستند که می‌توانند زندگی شخصی، کاری یا اجتماعی آن‌ها را مختل کنند.
برخلاف باور رایج، بسیاری از افراد مبتلا به OCD از غیرمنطقی بودن وسواس‌ها و اجبارهایشان آگاه هستند. اما چیزی که این اختلال را این‌قدر سخت می‌کند، این است که آن‌ها علی‌رغم آگاهی از غیرمنطقی بودن افکار و رفتارهایشان، نمی‌توانند جلوی آن‌ها را بگیرند.
این آگاهی، خود باعث افزایش اضطراب و احساس «دیوانه بودن» می‌شود. تصور کنید که مغزتان به شما دروغ می‌گوید و شما نمی‌توانید در برابر آن مقاومت کنید. این همان چرخه‌ای است که OCD را برای مبتلایان بسیار پریشان‌کننده می‌کند.
در نوع رایج OCD، فرد مجبور به انجام رفتارهای تکراری است، مانند شستن دست‌ها یا چک کردن مکرر اشیاء، تا اضطراب ناشی از افکار مزاحم خود را کاهش دهد. اما در “OCD خالص” هیچ رفتار فیزیکی انجام نمی‌شود. این اختلال تنها در ذهن فرد است و فرد دچار افکار مزاحمی می‌شود که او را قانع می‌کند که ممکن است کارهایی را انجام دهد که خود از آن‌ها متنفر است. برای مثال، ممکن است فرد تصور کند که تمایل به آسیب رساندن به دیگران دارد، حتی اگر این افکار کاملاً غیرمنطقی و متضاد با ارزش‌های فرد باشد.
افرادی که به OCD خالص مبتلا هستند، افکار آزاردهنده‌ای دارند که نشان می‌دهد آن‌ها تمایل به انجام برخی از زشت‌ترین و غیرقابل‌قبول‌ترین اعمال دارند، مانند قتل، تجاوز یا آسیب رساندن به کودک. این افکار به قدری مزاحم هستند که فرد به طور مداوم به دنبال شواهدی برای تأیید این نگرانی‌ها می‌گردد. این افکار ممکن است به قدری استرس‌زا باشند که فرد از انجام هر گونه فعالیت اجتماعی یا حتی قرار گرفتن در کنار دیگران احساس ترس کند.
پاسخ این سؤال کمی پیچیده است، چون هنوز به‌طور کامل علت دقیق این اختلال را نمی‌دانیم. اما تحقیقات نشان داده‌اند که:
OCD یک اختلال نوروبیولوژیک است.
مغز افراد مبتلا به OCD به شکلی خاص عمل می‌کند و سه منطقه مغزی درگیر هستند:
بخش‌هایی که با رفتار اجتماعی و برنامه‌ریزی شناختی مرتبط‌اند.
قسمت‌هایی که مسئول حرکات ارادی هستند.
مناطقی که واکنش‌های احساسی و انگیزشی را مدیریت می‌کنند.
همچنین، OCD با سطوح پایین سروتونین (یک انتقال‌دهنده عصبی) مرتبط است. اما هنوز مشخص نیست که این موارد علت OCD هستند یا نتیجه آن.
با وجود چالش‌هایی که OCD ایجاد می‌کند، درمان‌های مؤثری برای این اختلال وجود دارد:
داروها: داروهایی که سطح سروتونین در مغز را افزایش می‌دهند.
رفتار درمانی شناختی (CBT): روشی که به بیماران کمک می‌کند به‌تدریج با وسواس‌هایشان روبه‌رو شوند و اضطرابشان را مدیریت کنند.
درمان‌های پیشرفته‌تر: در موارد شدید، ممکن است از درمان الکتروشوک یا جراحی استفاده شود.
اما در درمان “OCD خالص”، روان‌درمانگران رویکرد متفاوتی دارند. آن‌ها بر روی عزت‌نفس و احساس شرم فرد تمرکز می‌کنند. افراد مبتلا به OCD خالص معمولاً احساس می‌کنند که ارزش زندگی کردن ندارند و به همین دلیل به دنبال یافتن شواهدی هستند که عزت‌نفسشان را در پایین‌ترین سطح نگه دارد. درمان واقعی برای آن‌ها این است که ابتدا عزت‌نفس خود را بازسازی کنند و خود را فردی ارزشمند ببینند.
OCD فقط یک تمایل ساده به تمیزی یا نظم نیست. این اختلال پیچیده می‌تواند زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. اما آگاهی، اولین قدم برای مقابله است. اگر شما یا کسی که می‌شناسید با این اختلال دست‌وپنجه نرم می‌کنید، بدانید که کمک در دسترس است.
همیشه به یاد داشته باشید: شما تنها نیستید و می‌توانید با حمایت و درمان مناسب، زندگی بهتری داشته باشید.
کتاب “قدرت عادت” یکی از پرفروش‌ترین و تأثیرگذارترین کتاب‌های روانشناسی است که به بررسی عادت‌ها و نقش آن‌ها در زندگی فردی، سازمانی و اجتماعی می‌پردازد. چارلز دوهیگ، روزنامه‌نگار برنده جایزه پولیتزر، در این کتاب نشان می‌دهد که چگونه عادت‌های کوچک می‌توانند زندگی ما را شکل دهند و چگونه می‌توانیم با درک ساختار آن‌ها، تغییرات ماندگاری در رفتارهای خود ایجاد کنیم.
آیا تا به حال فکر کرده‌اید که علاقه به مرتب کردن وسایل یا برنامه‌ریزی دقیق برای آخر هفته، می‌تواند نشانه وسواس فکری-عملی (OCD) باشد؟ شاید شما هم شنیده باشید که اگر فردی زیاد دست‌هایش را بشوید یا کارهایش را با وسواس انجام دهد، به این اختلال مبتلاست. اما واقعیت بسیار پیچیده‌تر از این باورهای رایج است. در این پست، به بررسی حقیقت درباره OCD و رد باورهای غلط می‌پردازیم.
کارل یونگ، بنیان‌گذار روانشناسی تحلیلی، نظریات تأثیرگذاری مانند ناخودآگاه جمعی، کهن‌الگوها و درون‌گرایی و برون‌گرایی را مطرح کرد. در این مقاله، با زندگی، دستاوردها، روابط جنجالی و تأثیرات ماندگار او آشنا شوید.